İzmir Avukat İş Kazası Tazminat Dava Hakkında Bilgiler

28.11.2016
İzmir Avukat İş Kazası Tazminat Dava Hakkında Bilgiler

 İş Kazası Dava Avukat ve Bilinmesi Gereken Kısa Bilgiler

İş Kazası ?

İşveren işçiyi gözetme borcu kapsamında iş kazası değerlendiriir. İşverenin işçiyi gözetme borcu kapsamına işverenin işyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm önlemleri alma borcu da girmektedir. Bu kapsamda işverenler işyerinde her türlü önlemi almalı, araç ve gereçleri eksiksiz olarak bulundurmalı, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusundaki tüm önlemlere uymalıdırlar.

İş kazası tanımı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun hizmet akdiyle veya kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan sigortalıların tabi olduğu kısa vadeli sigorta hükümleri iş kazasının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması başlıklı 13. maddesinde yapılmıştır. Madde uyarınca, sigortalı işyerinde bulunuyor iken ortaya çıkan ve sigortalı çalışanı o anda veya daha sonradan bedensel veya ruhsal olarak engelli hale getiren olaylar, iş kazası olarak adlandırılır.

İşçi işverenin yürütmekte olduğu iş için sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa, bu iş nedeniyle ortaya çıkan ve işçiyi o anda veya daha sonra bedensel ya da ruhsal engelli halle getiren olaylar iş kazası olarak adlandırılır.

İşçi işverene başlı olarak çalışıyorsa ve bu iş nedeniyle görevli olduğu işyeri dışında başka bir yere gönderilmişse asıl işini yapmaksızın geçen zamanda ortaya çıkan ve işçiyi o anda veya daha sonra bedensel ya da ruhsal engelli halle getiren olaylar iş kazası olarak adlandırılır.

Sigortalı çalışan emziren kadın çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanda ortaya çıkan ve işçiyi o anda veya daha sonra bedensel ya da ruhsal engelli halle getiren olaylar iş kazası olarak adlandırılır.

İşçiye işveren tarafından araç verilmiş ve bu araçla işe gidiş gelişi sırasında ortaya çıkan ve işçiyi o anda veya daha sonra bedensel ya da ruhsal engelli halle getiren olaylar iş kazası olarak adlandırılır.

İş Kazasında Yapılması Gerekenler Nelerdir

İş kazası meydana gelmesi halinde yapılması gerekenler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4., 5. ve 13. maddesinde belirtilmiştir. Hizmet sözleşmesi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalışan işçiler ile hizmet sözleşmesi ile çalışmasalar da ceza infaz kurumları ile tutuk evleri bünyesinde bulunan atölye vs. bölümlerde çalışan hükümlü ve tutukluları çalıştıran işverenler iş kazası gerçekleştiğini o yer kolluk kuvvetlerine hemen bildirim yapmalıdırlar. Bu kişiler Sosyal Sigortalar Kurumuna kazadan sonraki üç iş günü içinde iş kazası gerçekleştiğini bildirmelidirler.

İşçi köy ve mahalle muhtarı ise veya hizmet sözleşmesine bağlı olmaksızın kendi nam ve hesabına çalışmakta ise hastalığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden itibaren üç iş günü içinde ve herhalde bir ayı geçmemek şartıyla Sosyal Sigortalar Kurumuna iş kazası bildiriminde bulunmalıdırlar.

İş Kazası Tazminatı Nasıl Alınır?

İş kazası gerçekleşmiş ve neticede yaralanma veya ölüm meydana gelmişse Cumhuriyet Başsavcılığı ve kolluk tarafından soruşturma başlatılarak ilgililer hakkında ceza davası açılabilir. Ancak iş kazası nedeniyle ceza davası dışında hukuk davası açılarak maddi ve manevi tazminat talep edilebilir. İşçinin ölümü halinde tazminat işçinin mirasçıları tarafından talep edilebilecektir.

İşverenin kastı ile iş kazası meydana gelmişse veya işverenin kastı olmaksızın sigortalı olarak çalışan işçilerin sağlığı ve iş güvenliğine aykırı bir işveren hareketi ile iş kazası meydana gelmişse Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından işçiye yapılan ödemeler kurum tarafından işverene rücu edilir yani kurum işverenden bu ödemeleri talep edebilir.

İş Kazası Davası

Türk Borçlar Kanunu uyarınca işveren gözetme borcuna aykırı davranışı sonucu iş kazası meydana gelmesi halinde işçi iş kazası nedeniyle uğramış olduğu bedelsel zararları tazmin edebilecektir. İşçinin iş kazası neticesinde bedelsel zarara uğramış olması halinde tedavi giderleri, bedensel zarar nedeniyle çalışamadığı sürelerdeki kazanç kaybı, çalışma gücü çalışamadığı dönemler dışında da azalmışsa veya tamamen çalışma gücü yitirilmişse bu nedenle ortaya çıkan zararlar, kazanç kayıpları, maddi tazminat davası yolu ile talep edebilirler.

İşçinin iş kazası neticesinde ölümü halinde cenaze giderleri, ölümden önceki tedavi sürecinde varsa tedavi giderleri, ölenin desteğinden yoksun kalanlar  destekten yoksun kalma nedeniyle uğradıkları zararları  maddi tazminat davası yolu ile talep edebilirler.

İşçi iş kazası halinde şartların varlığı halinde manevi tazminat da talep edebilecektir. İşçi tarafından iş kazası nedeniyle manevi tazminat davası açılabilmesi için fiil olmalı, zarar bulunmalı, zarar ile fiil arasında nedensellik bağı olmalı, yani zarar bu fiil nedeniyle meydana gelmeli, fiil hukuka aykırı olmalı ve işçi cismani zarara uğramalıdır.

İş kazası neticesinde ölüm meydana gelmişse işçinin mirasçıları tarafından açılacak destekten yoksun kalma tazminatında hakim ölen işçinin dava açan mirasçılara akabilecek güçte olmasını ve dava açan mirasçıların ölen işçinin yardımına muhtaç olması şartlarını aramaktadır.

İş Kazası Davası Nasıl Açılır?

İş kazası neticesinde uğranılan zararların tazmini amacıyla maddi tazminat davası, manevi tazminat davası veya destekten yoksun kalma tazminatı talepli dava açılabilir. İş kazası nedeniyle tazminat davası açılabilmesi için İş Mahkemesine bir dilekçe ile başvurulması gerekmektedir. Dava dilekçesinde yukarıda belirtilen maddi zararlar ve varsa manevi zarar belirtilmeli ve dava dilekçesi ekine faturalar, hastane faturaları vs. belgeler eklenmek suretiyle dava açılmalıdır. İş kazası nedeniyle tazminat davası açarken avukat tutma zorunluluğu olmamakla birlikte davanızı bir avukat yardımı ile açmanız ileride hak kaybına uğramanızı engelleyecek ve davanın reddedilmesi veya davanın düşük tazminat bedelleri ile neticelenmesinin önüne geçecektir.

İş Kazası Davası Ne Kadar Sürer?

İş kazası davası ne kadar sürer sorusunun cevabı için net bir süre belirtmek mümkün görünmemektedir. Ancak bu davalarda bilirkişi incelemesi yapılır, bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilir taraflardan biri veya tüm taraflar bilirkişi raporuna itirazda bulunabilir, yeni bilirkişi raporu tanzim edilmesini talep edebilir. İş kazası davası neticesinde mahkeme kararı Yargıtay nezdinde temyiz edilebilir. İş kazası neticesinde açılan tazminat davalarının ne kadar sürdüğü davanın açıldığı mahkemenin iş yoğunluğuna göre de değişiklik gösterebilir. Neticede bu davalar bir yıl – iki yıl gibi süreler içinde sonuçlanmaktadır.

İş Kazası Davası Nerede Açılır?

İş kazası nedeniyle açılacak tazminat davalarında görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise işverenin yani davalı şirketin yerleşim yerinin bulunduğu İş Mahkemesidir. Bu davalar davacının yani işçinin yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilmektedir. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2014/11828 Esas sayılı 15.09.2014 tarihli kararında işçi davacı tarafından iş kazası nedeniyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında işverenin yerleşim yerinin yanı sıra işçinin yerleşim yerinin de yetkili olduğuna karar verilmiştir.

İş Kazası Tazminatı Hesaplama

İş kazası sonucu maddi tazminatın hesaplanmasında iş kazası olmasaydı işçinin olması muhtemel maddi durumu dikkate alınır. İş kazasının gerçekleştiği tarih ile işçinin muhtemel yaşam süresi dikkate alınarak bilirkişiler vasıtası ile hesaplama yapılır. Bu hesaplama esas alınacak meslekte kazanma gücü kaybı yani maluliyet oranı belirlenecektir. Meslekte kazanma gücü kaybı oranı ise Çalışma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ile belirlenir.

İş kazası nedeniyle ödenecek tazminat miktarının hesabında işçinin geniş ücreti hesaba katılır. Yani işçinin ücreti bordrosunda eksik gösterilmiş olsa da bordrodaki bedel değil işçinin emsal ücret araştırması yapılarak alması muhtemel ücreti üzerinden tazminat miktarı belirlenir.

Yine iş kazası nedeniyle tazminat miktarının belirlenebilmesi için tarafların kusur oranlarının belirlenmesi şarttır. Zira bu şekilde hakim tarafından hakkaniyete göre tazminat miktarında artırım veya indirim söz konusu olabilecektir. Türk Borçlar Kanununda da kusura göre tazminat miktarının belirlenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Ölümlü İş Kazası 

Yukarıda da belirtildiği üzere iş kazası neticesinde ölüm meydana gelmişse ölen işçinin mirasçıları tarafından destekten yoksun kalma nedeniyle uğranılan zararlar dava yolu ile talep edilebilecektir. Vefat edenin mirasçıları tarafından iş kazası nedeniyle bu davanın açılabilmesi için vefat eden kişinin dava açan kişi yada kişileri ölmeden önce bakıyor olması ve davacıların vefat eden işçinin yardımına muhtaç olmaları gerekmektedir.

Sigortasız Çalışan İş Kazası Geçirirse

İşçi işyerinde bir günden daha az bir süre çalışsa da işveren, Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapmakla mükelleftir. İşveren bu mükellefiyetini yerine getirmemiş ve işçi iş kazası geçirmişse işçi veya işçinin yakınları ne yapacaktır? İşçi iş kazası sonucu hastaneye kaldırılmışsa işçinin yakınları hastane polisine başvurmalıdır. Hem hastane polisine hem de işçinin doktoruna olayın iş kazası olduğunu belirterek olay yeri inceleme yaptırılmalıdırlar. Olay yeri inceleme iş kazası durumunun tespiti, tanıkların dinlenmesi bakımından çok önemlidir. Zira olayı gören bir tanık var olması durumunda kolluk tarafından tanıkların ifadesine başvurulur.

İş kazası gerçekleştiği işçi tarafından Çalışma Bölge Müdürlüğüne bildirilir ve Çalışma Bölge Müdürlüğü tarafından iş kazasının tespiti hakkında inceleme yapılır. Ancak işçi bu esnada hak kaybına uğramamak için İş Mahkemesi nezdinde iş kazası tespit davası açmalıdır. İş kazası tespit davasında işçi işverene ve Sosyal güvenlik Kurumuna karşı iş kazasının gerçekleştiğinin tespitini talep eder.

İşçi Sosyal Sigortalar Kurumuna bildirilmemiş olsa da sonuçta sözlü de ola bir iş sözleşmesi ile işyerinde çalışmış ve bu çalışmasının neticesinde iş kazası  geçirmiştir. Yani sigortasız çalışma, olayın iş kazası olduğu gerçeğini değiştirmez.

İş Kazası Bildirmeme Cezası

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda işveren tarafından iş kazası bildirilmemesi halinde uygulanacak idari para cezaları belirtilmiştir. Kanunun 14. maddesinin 2. fıkrasındaki belirtilen yükümlülüklere uyulmaması halinde iki bin Türk lirası idari para cezası uygulanır. 4. fıkrasında belirtilen yükümlülüklere uyulmaması halinde iki bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.

Bildirim yükümlüğüne işveren tarafından uyulmaması halinde iş kazası birden fazla işçi tarafından maruz kalınmışsa işverene tek bir idari para cezası uygulanır yani her bir işçi için ayrı ayrı iş kazası nedeniyle idari para cezası uygulanmaz. Burada önemle vurgulanacak husus aynı iş kazası nedeniyle bildirim yapılmaması hususudur.

Deler Hukuk Bürosu İzmir de Dava İçin Avukat Aylin DELER.

Tümü